پمپ جابجایی مثبت، کاربردها و تعریف ها

همان‌طور که می‌دانیم در حال حاضر انواع مختلفی از پمپ‌های آبرسانی وجود دارند که بسته به عواملی می‌توان نوع مناسب آنها را انتخاب کرد. در حقیقت می‌توان گفت انتخاب پمپ‌ جابجایی مثبت و یا پمپ‌های سانتریفیوژی، همیشه نمی‌تواند بهترین انتخاب برای پمپ آب مناسب باشد. لازم به ذکر است که این دو نوع از پمپ‌های آبرسانی با یکدیگر از نظر نحوه عملکرد، تفاوت‌هایی دارند. بنابراین در هنگام انتخاب پمپ آب مناسب توجه به این نکات ضرورت دارد.

آشنایی با الکتروموتور موتوژن خانگی

سرعت جریان در مقابل ویسکوزیته

دو دستگاه پمپ آب جابجایی مثبت و سانتریفیوژی، از نظر میزان تاثیر ویسکوزیته بر ظرفیت پمپ آب با یکدیگر فرق دارند. در حقیقت در پمپ‌های آب سانتریفیوژی، هر چه ویسکوزیته بالاتر برود جریان پمپ، با کاهش مواجه می‌شود. این در حالی است که پمپ جابجایی مثبت، با بالا رفتن ویسکوزیته، جریان آب را افزایش می‌دهد. چراکه در این صورت هر چه مایعات با ویسکوزیته بالاتری این پمپ‌ها را پر کنند تاثیر حجمی آن‌ها نیز بیشتر خواهد بود. در حقیقت با تغییر ویسکوزیته، سیستم نیز دچار کاهش سطح بیشتری خواهد شد.

آشنایی با الکتروموتور موتوژن صنعتی

سرعت جریان در مقابل فشار

یکی از تفاوت‌هایی که دو نوع پمپ سانتریفیوژی و جابجایی مثبت با یکدیگر دارند در سرعت جریان آب در برابر فشار آب است. پمپ آب سانتریفیوژی به نحوی طراحی شده که بسته به میزان فشار و یا ارتفاع آب، می‌تواند جریان متغیری داشته باشد. اما پمپ آب جابجایی مثبت می‌تواند جریان ثابت کم‌تر و یا بیشتری را ایجاد نماید و با فشار آب، رابطه‌ای ندارد.

آشنایی با الکتروموتور موتوژن کولری

بهره وری در مقابل فشار

پمپ‌های آبرسانی سانتریفیوژی و جابجایی مثبت از نظر بهره وری مکانیکی نیز با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. بنابر این عامل می‌توان گفت تغییرات فشار بر پمپ‌های آبرسانی جابجایی مثبت، تاثیرات ناچیزی ایجاد می‌کند. این در حالی است که تاثیر تغییرات فشار بر پمپ آب سانتریفیوژی، قابل توجه است.

آشنایی با الکتروموتور جمکو

بهره وری در مقابل ویسکوزیته

یکی از عوامل موثر بر بهره وری مکانیکی پمپ آب، عامل ویسکوزیته است. پمپ‌های سانتریفیوژی با سرعت موتور، کار می‌کنند. بنابراین با توجه به کاهش یافتن اصطکاک فزاینده و با افزایش یافتن عامل ویسکوزیته، بهره‌وری این پمپ‌ها کاهش می‌یابد. بنابراین می‌توان گفت در انواع پمپ آب‌های سانتریفیوژی با افزایش یافتن ویسکوزیته، بهره وری به سرعت کاهش خواهد یافت.

عملکرد در نقاط مختلف منحنی

یکی دیگر از مواردی که باید در هنگام انتخاب بین این دو نوع پمپ در نظر گرفته شود این است که پمپ آب سانتریفیوژی در قسمت مرکزی منحنی، عملکرد بهتری دارد و هر چه به سمت چپ و یا راست منحنی حرکت کنیم موارد دیگری نیز اضافه می‌شود. از طرف دیگر هر چه از مرکز منحنی دور شویم عمر پمپ آب سانتریفیوژی کم‌تر می‌شود. اما از پمپ آب جابجایی مثبت، می‌توان در هر نقطه از منحنی استفاده کرد.

ضروریات بالا رفتن مکش مثبت خالصNPSHR

یکی دیگر از موارد اختلاف پمپ‌های آبرسانی سانتریفیوژی و جابجایی مثبت در عامل NPSHR خلاصه شده است. در پمپ‌های سانتریفیوژی از این عامل به عنوان یک جریان به صورت متغیر استفاده می‌شود که با توجه به عامل فشار و ویسکوزیته، تخمین زده می‌شود. اما در پمپ آب جابجایی مثبت، عامل NPSHR به عنوان یک عامل جریان، متغیر است و با میزان سرعت، تعیین می‌شود. بنابراین می‌توان گفت هر چه سرعت پمپ جابجایی مثبت کم‌تر باشد NPSHR نیز کم‌تر خواهد شد.

پمپ جابجایی مثبت

طرح‌های انتخابی پمپ

1-ویسکوزیته بالا

همان‌طور که گفته شد کم‌ترین میزان ویسکوزیته، تاثیر قابل توجهی بر سرعت جریان و بهره وری پمپ سانتریفیوژی دارد. بنابراین در صورتی که بخواهیم مصرف بالای انرژی داشته باشیم تا بهره وری کاهش یابد می‌توانیم از پمپ جابجایی مثبت استفاده کنیم.

2-عملکرد خارج از مکز منحنی

پمپ‌های آب سانتریفیوژی با دور شدن از مرکز منحنی، عملکردی ضعیف‌تر خواهند داشت. این مساله به کاهش بهره وری منجر می‌شود و به موتورهای بزرگ‌تری هم نیاز خواهد داشت. از طرف دیگر مصرف انرژی آن نیز بیشتر خواهد شد. این در حالی است که پمپ جابجایی مثبت می‌تواند در هر نقطه از منحنی بدون آسیب و کاهش بهره وری، کار کند.

3-متغیرها در فشار

پمپ سانتریفیوژی دارای محدودیت‌هایی در زمینه باقی مانده‌های فیلتر، سخت پمپاژ کردن، شیر فلکه و… است که تاثیر زیادی بر بهره وری و سرعت جریان آن ایجاد می‌کند. اما پمپ جابجایی مثبت، سرعت جریان و بهره‌وری را در فشارهای متغیر هم حفظ می‌کند.

4-متغیرها در ویسکوزیته

در پمپ‌های سانتریفیوژی، افزایش ویسکوزیته می‌تواند بهره وری و سرعت جریان را تغییر دهد. از طرف دیگر افزایش فشار با توجه به افزایش اصطکاک کاهش می‌یابد. اما پمپ آب جابجایی مثبت برای کاربردهای با ویسکوزیته متغیر، طراحی شده است.

5-فشارهای بالا

بعضی از پمپ‌های سانتریفیوژی به طور سری، کار می‌کنند تا فشار را افزایش دهند. اما پمپ‌های جابجایی مثبت در این زمینه، عملکرد قابل توجهی دارند.

6-مایعات حساس

به طور کلی برای کارکردن با مایعات حساس، پمپ‌های جابجایی مثبت، گزینه بسیار مناسب‌تری هستند.

7-کاربردهای بالا بردن مکش

پمپ جابجایی مثبت در قسمت ورودی، خلأیی ایجاد می‌کند که موجب می‌شود این پمپ، مکش بسیار بالایی داشته باشد.